|
Hans von Beseler / Nobilitacja szlachecka 1904 r. /
(27.04.1850 - 20.12.1921)
Generalny Gubernator Warszawy w Król. Polskim : Syn prawnika Georga Beselera. Po zdaniu matury w 1868 roku wstąpił w szeregi armii pruskiej jako tzw. "jednoroczny ochotnik" i otrzymał przydział do Batalionu Saperów Gwardii w Berlinie. Wkrótce przeniesiony do 5 dolnośląskiego Batalionu Saperów w Głogowie, gdzie otrzymał awans na podchorążego i tamże zdecydował o pozostaniu w armii na stałe. W pażdzierniku 1869 roku otrzymał promocję na podporucznika i ponownie służył w Batalionie Saperów Gwardii. Z jednostką tą uczestniczył w 1870 roku w wojnie prusko-francuskiej. W okresie 1874 - 1876 jako porucznik służył w Inspektoriacie Wojsk Inżynieryjno - Saperskich. Następnie w latach 1876 - 1880 studiował w Akademii Wojskowej w Berlinie Gross-Lichterfelde, po której został dyplomowanym oficerem sztabowym. Kolejne cztery lata w Sztabie Generalnym w Berlinie od 1882 roku kapitan. |
||
W okresie 1884-1887 pełnił obowiązki oficera sztabowego w 30 Dywizji Piechoty, od 1888 roku major i ponownie w Sztabie Generalnym w Berlinie. Na przełomie 1892-1893 roku w sztabie IX Korpusu Armii i podpułkownik (1893), następnie przydzielony został do służby w Pruskim Ministerstwie Wojny, w którym pracował w
latach 1893-1898; pułkownik od 1897 roku. Dowódca 65 Pułku Piechoty na przełomie lat 1898-1899, później ponownie w Sztabie Generalnym, w którym pełnił w okresie 1899-1903 stanowisko Starszego Kwatermistrza. Pełniąc tę funkcję otrzymał w 1900 roku promocję na generała majora. Uchodził za bardzo zdolnego, wybitnego i bardzo cenionego
oficera sztabowego, posiadącego wszelkie walory i zdolności, aby pełnić najbardziej odpowiedzialne stanowiska w Sztabie Generalnym. Rozważano jego kandydaturę na objęcie stanowiska Szefa Sztabu Generalnego, po mającym odejść na emeryturę A. von Schlieffenie. Został nim jednak ostatecznie gen. Helmuth von Moltke (Młodszy). Od 1903 roku
generał porucznik i dowódca 6 Dywizji Piechoty, w latach 1904-1911 dowódca ogólny wojsk inżynieryjno-saperskich oraz jednocześnie Generalny Inspektor Twierdz i Fortec. W 1907 roku awansował do stopnia generała piechoty. W wieku 61 lat zdecydował się na opuszczenie armii przechodząc w stan spoczynku. Odszedł na emeryturę 05.11.1911 roku.
W 1904 roku nadano mu nobilitujący tytuł szlachecki i od tej pory miał prawo używać "von" przed własnym nazwiskiem.
Wraz z wybuchem wojny w 1914 roku von Beseler został ponownie powołany do służby czynnej i objął dowództwo nad III Korpusem Rezerwy. Formacja ta została skierowana na front zachodni do Belgii, gdzie blokowała od dnia 23.08.1914 roku pod Antwerpią skupioną w tzw. obozie warownym armię belgijską. 26 sierpnia korpus Beselera
odparł atak wojsk belgijskich i zacieśnił pierścień blokady, zabezpieczając w ten sposób tyły i północną flankę armii niemieckiej. Od początku września przygotowywał przydzielone do jego dyspozycji wojska do rychłego już oblężenia Antwerpii, czekał jedynie na ściągnięcie ciężkich dział oblężniczych. Wraz z ich przybyciem w dniu 22.09.1914 roku
rozpoczęło się właściwe oblężenie i ostrzał fortów twierdzy antwerpskiej. 02.10.1914 roku w wyniku wzrastającego naporu wojsk niemieckich, armia belgijska opuściła Antwerpię i wycofała się na zachód, w twierdzy pozostały tylko załogi fortów. Dwa dni później von Beseler przypuścił generalny szturm, który zakończył się 9 października zdobyciem Antwerpii.
W Niemczech ogłoszono to jako wielkie zwycięstwo, a sam von Beseler uzyskał rozgłos. Przez wiele lat służąc w jednostkach inżynieryjno-saperskich, nabył sporego doświadczenia w tej dziedzinie i doskonale wiedział jak prowadzić działania oblężnicze. Za zdobycie Antwerpii otrzymał order "Pour le Merite". Wkrótce potem III Korpus Rezerwy ruszył w ślad
wycofujących się wojsk belgijskich i 15.10.1914 roku zajął Ostendę, a następnie do listopada uczestniczył w krwawych i ciężkich bojach we Flandrii nad rzeką Yser i pod Nieuwpoort.
Wiosną 1915 roku III Korpus Rezerwy von Beselera przeniesiony został na front wsch., gdzie wszedł w skład XII Armii zajmującej pozycję między Wisłą i Narwią. Stąd w połowie lipca ruszyło silne niem. natarcie w kierunku Warszawy, von Beseler otrzymał rozkaz zdobycia silnej twierdzy w Modlinie (Nowogeorgijewsk).
08.08.1915 roku III Korpus rozpoczął blokadę Modlina, który nie został należycie przygotowany do obrony. 12 sierpnia twierdza została całkowicie okrążona, a dzień później rozpoczął się atak. Oblężona załoga była sporo liczniejsza od wojsk niemieckich, ale jednocześnie źle uzbrojona. W czasie 7-dniowego szturmu Niemcy przełamali kolejne linie obrony,
i 19 sierpnia zmusili rosyjski garnizon Modlina do kapitulacji. Von Beseler ponownie uzyskał rozgłos i odniósł kolejny, poważny sukces militarny. Za te zwycięstwo otrzymał Liście Dębu do orderu "Pour le Merite" i dodatkowo nominację na Generalnego Gubernatora północnej części Królestwa Polskiego, znajdującej się pod okupacją niemiecką, z siedzibą w Warszawie.
Stanowisko to objął 24.08.1915 roku i sprawował je przez ponad trzy kolejne lata aż do samego końca wojny.
Z uwagi na fakt przedłużającej się wojny oraz ponoszonych dużych strat w ludziach otrzymał zadanie prowadzenia propolskiej polityki, aby w ten sposób można było nakłonić polskie społeczeństwo do większego zaangażowania się po stronie państw centralnych. Pierwszym do tego krokiem była zgoda na uroczyste otwarcie w dniu 15.11.1915 roku Uniwersytetu i Politechniki Warszawskiej.
Wraz z upływem 1916 roku następowały dalsze i kolejne propolskie kroki władz okupacyjnych, które doprowadziły ostatecznie do ogłoszenia i proklamowania 05.11.1916 roku manifestu dwóch cesarzy (Wilhelma II i Franciszka Józefa I), który zapowiadał rychłe ustanowienie na okupowanych terenach zaboru rosyjskiego "samodzielnego państwa polskiego" z dziedziczną monarchią i konstytucyjnym
ustrojem. Granice państwa miały być określone po zwycięskiej wojnie. Celem manifestu było przyciągnięcie polskiego rekruta do oddziałów walczących po stronie państw centralnych. Już 9 listopada von Beseler wzywał Polaków, by zaciągać się zaczęli do Polskiej Siły Zbrojnej (Polnische Wehrmacht), która u boku państw centralnych walczyć będzie z Rosją. 06.12.1916 roku von Beseler
powołał do życia Tymczasową Radę Stanu, której zadaniem miała być organizacja zrębów polskiej administracji i przygotowanie podstaw pod przyszłą strukturę państwa. W okresie 10.04.1917 - 12.10.1918 von Beseler był zwierzchnikiem Polskiej Siły Zbrojnej, która jednak nie przyniosła oczekiwanych rezultatów, a po tzw. kryzysie przysięgowym w legionach (lipiec 1917) zakończyła
się ona całkowitym fiaskiem. Pomimo tych dyplomatycznych i politycznych "propolskich" kroków, von Beseler jako Generalny Gubernator wojskowych i cywilnych władz okupacyjnych odpowiedzialny był za grabieżczą eksploatację ziem polskich, która poniosła z tego tytułu olbrzymie straty gospodarcze.