 |
Powrót na stronę źródła
ENTENTE CORDIALE - deklaracja brytyjsko-francuska / 8 kwietnia 1904r. /
Deklaracja pomiędzy Zjednoczonym Królestwem, a Francją dotycząca Egiptu i Maroka
Londyn, 8 kwietnia 1904 r.
Art.1 - Rząd Jego Królewskiej Mości deklaruje, że nie ma żadnych zamiarów zmieniać statusu politycznego Egiptu.
Rząd Republiki Francuskiej, ze swojej strony, deklaruje, że nie utrudni działań Wielkiej Brytanii w tym kraju...
Zgodzono się, że, jak w przeszłości, pozostanie stanowisko Dyrektora Generalnego Starożytności, jak powierzono francuskiemu savant.
Francuskie szkoły w Egipcie będą nadal cieszyć się taką samą wolnością, jak w przeszłości.
Art.2 - Rząd Republiki Francuskiej deklaruje, że nie ma żadnych zamiarów zmieniać statusu politycznego Maroka.
Rząd Jego Królewskiej Mości, ze swojej strony, uznaje, że jest ważnym dla Francji, szczególniej jako Mocarstwa, którego obszary zwierzchnictwa są równie
odległe jak Maroko, utrzymywanie porządku w tym kraju i dostarczanie wszelkiej pomocy reformom administracyjnym, ekonomicznym, finansowym i militarnym,
jakich może to państwo wymagać. Deklaruje, że nie przeszkodzi działaniom podjętym w tych celach przez Francję pod warunkiem, że takie działania nie spowodują
naruszenia praw, którymi Wielka Brytania z racji paktów i konwencji cieszy się w Maroku, włączając prawo do handlu przybrzeżnego pomiędzy portami Maroka, którymi
brytyjskie okręty cieszą się od 1901r.
Art.3 - Rząd Jego Królewskiej Mości ze swojej strony będzie respektował prawa, którymi Francja z racji paktów i konwencji cieszy
się w Europie, włączając prawo do handlu przybrzeżnego pomiędzy portami egipskimi, uzgodnionymi z okrętami francuskimi.
Art.4 - Dwa Rządy, będąc równie zainteresowanymi przede wszystkim wolnością handlową zarówno w Egipcie, jak i Maroku, deklarują,
że nie będą w obu tych krajach aprobować żadnej nierówności ani w nakładaniu ceł czy podatków, ani w przewozie kolejowym. Handel obu narodów z Marokiem i Egiptem będzie
cieszył się takim samym traktowaniem przewozowym przez francuskie i brytyjskie posiadłości w Afryce. Porozumienie pomiędzy oboma Rządami ureguluje warunki takiego przewozu
i określi punkty wjazdu. To wzajemne zobowiązanie będzie wiążące na okres trzydziestu lat. O ile te warunki nie będą wyraźnie potępione, okres ten może zostać przedłużony
każdorazowo o 5 lat. Pomimo to, Rząd Republiki Francuskiej rezerwuje sobie w Maroku, a Rząd Jego Królewskiej Mości w Egipcie, prawo kontroli, że koncesje dla dróg, linii
kolejowych, portów itd., są spełniane na takich warunkach, jak również nie są naruszone władze Państwa ponad tymi wielkimi przedsięwzięciami interesu publicznego.
Art.5 - Rząd Jego Królewskiej Mości deklaruje, że użyje swoich wpływów, aby francuscy urzędnicy, obecnie zatrudnieni w urzędach egipskich
nie zostali zatwierdzeni na warunkach mniej korzystnych niż te odnoszące się do urzędników brytyjskich. Rząd Republiki Francuskiej, ze swej strony, nie będzie się sprzeciwiał
do stosowania analogicznych warunków wobec brytyjskich urzędników, którzy teraz pracują w Maroku.
Art.6 - Celem zapewnienia wolnego przejścia przez Kanał Sueski, Rząd Jego Królewskiej Mości deklaruje, że zastosuje się do paktu z 29-tego
października 1888 r. i zgadza się na jego wejście w życie. Wolne przejście przez Kanał, będzie w ten sposób zagwarantowane; wykonanie ostatniego zdania paragrafu 1, oraz
paragrafu 2 tego paktu pozostanie w zawieszeniu.
Art.7 - Celem zapewnienia wolnego przejścia przez Cieśninę Gibraltarską, dwa Rządy zgadzają się nie zabraniać wznoszenia jakichkolwiek
fortyfikacji czy prac strategicznych na tej części wybrzeża Maroka, którą ustalono, ale wyłączając Melillę i wzgórza, które obejmują prawy brzeg rzeki Sebou.
Ten warunek jednak, nie stosuje się do miejsc znajdujących się obecnie pod okupacją Hiszpanii, na marokańskim wybrzeżu Morza Śródziemnego.
Art.8 - Dwa Rządy, zainspirowane swoimi uczuciami szczerej przyjaźni do Hiszpanii, biorą w szczególną rozwagę interesy, jakie ten kraj wynosi
ze swojej pozycji geograficznej i ze swoich posiadłości na marokańskim wybrzeżu Morza Śródziemnego. Z szacunku dla tych interesów Rząd Francuski dojdzie do porozumienia z Rządem
Hiszpańskim. Porozumienie, które zajdzie pomiędzy Francją a Hiszpanią zostanie zakomunikowane Rządowi Jego Królewskiej Mości.
Art.9 - Dwa Rządy zgadzają się zezwolić sobie wzajemnie na wsparcie dyplomatyczne celem uzyskania wykonania klauzul tej Deklaracji tyczącej się Egiptu i Maroka.
Przy świadectwie Jego Ekscelencji Ambasadora Republiki Francuskiej przy Dworze Jego Królewskiej Mości Króla Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii i Dominiów Brytyjskich, Cesarza Indii,
i Jego Wysokości Sekretarza Stanu Do Spraw Zagranicznych, należycie zatwierdzonymi, podpisali tę Deklarację i przypieczętowali.
Uczyniono w Londynie, w dwóch kopiach, 8 dnia kwietnia 1904 roku.
Lansdowne
Paul Cambon
ARTYKUŁY TAJNE
Art.1 - W przypadku, gdyby Rząd poczuł się zmuszonym przez okoliczności zmienić swoją politykę wobec Egiptu lub Maroka, porozumienia, które podjął wobec drugiego w
Artykułach 4, 6 i 7 dzisiejszej Deklaracji pozostaną nienaruszone.
Art.2 - Rząd Jego Królewskiej Mości nie ma obecnie intencji proponowania Mocarstwom jakichkolwiek zmian w systemie Kapitulacji, ani prawnej organizacji Egiptu.
W razie, gdyby rozważono za pożądane przedstawienie Egiptowi systemu legislacyjnego pod naciskiem innych cywilizowanych Państw, Rząd Republiki Francuskiej nie odrzuci wzięcia pod uwagę żadnych takich
propozycji, przy zrozumieniu, że Rząd Jego Królewskiej Mości zgodzi się wziąć pod uwagę sugestie, że Rząd Republiki Francuskiej może musieć podjąć podobne reformy w Maroku.
Art.3 - Dwa Rządy zgadzają się, że obecne rozmiary terytorium marokańskiego przyległe do Melilli, Ceuty i innych presides powinny, kiedy tylko Sułtan zaprzestanie na
nich manewrów, znaleźć się w sferze wpływów Hiszpanii, i że administracja wybrzeża od Melilli aż do (ale nie włączając) wzgórz na prawym brzegu Sebou powinny być powierzone Hiszpanii.
Pomimo to, Hiszpania wcześniej da swoją formalną zgodę na warunki z Artykułów 4 i 7 dzisiejszej Deklaracji i podejmie się ich spełnienia.
Powinna także podjąć się nie zrażania się do całości lub części terytoriów umieszczonych pod jej władzą lub w sferze wpływów.
Art.4 - Jeżeli Hiszpania, po zaproszeniu do zgody na warunki poprzedniego artykułu, uzna za stosowne odmówić, umowa pomiędzy Francją a Wielką Brytanią, reprezentowana w
dzisiejszej Deklaracji, będzie nie mniej natychmiast stosowana.
Art.5 - Jeżeli nie zostanie uzyskana zgoda innych Mocarstw na sporządzony Dekret wspomniany w Artykule I dzisiejszej Deklaracji, Rząd Republiki Francuskiej nie będzie
przeciwstawiał się spłaty według parytetu Gwarantowanych, Uprzywilejowanych i Zjednoczonych Długów po 15 lipca 1910 r.
Sporządzono w Londynie, w dwóch kopiach, 8 dnia kwietnia 1904 r.
Lansdowne
Paul Cambon
Źródło: !!!TwissPage
Powrót na stronę źródła
|
|
