Krążowniki liniowe były jedną z najmłodszych (z 1907 roku) klas okrętów bojowych. Były to okręty mało rozpowszechnione. Posiadała je tylko marynarka brytyjska, niemiecka i japońska. Budowę ich podjęto również w Rosji, a później - już w trakcie wojny - także w USA. Krążowniki liniowe, będące kolejną fazą rozwojową krążowników pancernych, stały się właściwie odmianą wielkich okrętów liniowych, słabiej wprawdzie opancerzonych, lecz za to dużo szybszych. Wśród zadań im stawianych - oprócz tradycyjnych, jak rozpoznanie i pościg - na pierwszy plan wybijał się manewr. Z reguły stanowiły straż przednią głównych sił, złożonych z okrętów linowych.

  Krążowniki liniowe rozwijały się jednocześnie z drednotami, dorównując im rozmiarami lub je nawet pod pewnym względem przewyższając, co stało się w latach wojny już regułą. Najbardziej charakterystyczny element krążowników liniowych - prędkość - wykazywał również stałą tendencję wzrostu: pierwsze okręty osiągały 25-26 węzłów, jednostki zbudowane tuż przed wojną - 28-29 węzłów, a konstrukcje z czasów wojny przekroczyły 31 węzłów. Na urządzenia napędowe przypadało 11,5-15% wyporności, podczas gdy na okrętach liniowych - jedynie 7-8,5%. Pod względem uzbrojenia bardzo nieznacznie różniły się od drednotów. Przeważnie miały o 2 działa artylerii głównej mniej niż okręt liniowy podobnej wyporności. Opancerzone były jednak dużo słabiej. Maksymalna grubość pasa pancernego na linii wodnej wynosiła przeciętnie 200-270 mm, a tylko na niektórych jednostkach dochodziła do 300 mm. Opancerzenie wież ciężkiej artylerii w najgrubszych miejscach nie przekraczało 270 mm. Przeciętnie ciężar opancerzenia stanowił 17-33% wyporności normalnej krążownika liniowego.

  W Wielkiej Brytanii, która pierwsza wprowadziła okręty tej klasy obowiązywała klasyfikacja "krążownik bojowy" (battle cruiser). Również we Francji, nie posiadającej takich jednostek, używano określenia "krążownik bojowy" (croiseur de bataille). Natomiast w Niemczech okręty te nazywano "krążownikami pancernymi" (Panzerkreuzer) przy starej klasyfikacji urzędowej "wielkie krążowniki" (Grosse Kreuzer). Termin "krążownik bojowy" (Schlachtkreuzer) wszedł w użycie później. W Rosji do 1915 roku obowiązywała klasyfikacja "krążowniki pancerne" (bronienosnyje kriejsiera), zmieniona następnie na "krążowniki liniowe" (liniejnyje kriejsiera).